50 ضرب المثل دانمارکی

50 ضرب المثل دانمارکی

Aldrig er saa gammel en Kiærling, kommer der Ild i hende hun springer jo

A woman may be ever so old, if she takes fire she will jump

هر زنی هرقدر هم که سالخورد و پیر شد

هر زمان آتش بگیرد می پرد از جای خود.

Alle ville længe leve, men Ingen vil gammel hedde

All wish to live long, but none to be called old

همگان طالب یک عمر درازند، اما

هیچ کس پیر نخواهد که بخوانند او را.

Alt leer folsk Mand, naar Anden leer

A fool laughs when others laugh

دگران هر زمان که می خندند

آدم کله پوک می خندد.

Ave er god naar hun kommer i Tide

Correction is good when administered in time

اصلاح خوش است اگر به هنگام

اصلاح امور گیرد انجام.

Bange Hierte vandt aldrig fager Mö

Faint heart never won fair lady

دلک دلبرکی زیبا را

مرد بزدل نتواند ببرد.

Bedre er tyndt Öl end tom Tönde

Better weak beer than an empty cask

آبجو گرچه نه عالی باشد

خوش تر از یک خم خالی باشد.

Blomster er Frugtens Fæstepenge

Flowers are the pledges of fruit

در باغ شکوفه های دلبند

بیعانۀ میوه های باغ اند.

Den lade Dreng og den varme Seng kunne ei vel skilles ad

A lazy boy and a warm bed are difficult to part

پسری تنبل و لحافی گرم

مشکل از یکدگر جدا گردند.

Den Pung er tom anden Mands Penge ligge udi

That’s but an empty purse which is full of other men’s money

کلهم یک کیف توخالی است آن

پرشده از پول های دیگران.

Den som siger hvad han vil, maa höre hvad han ikke vil

He who says what he likes, must hear what he does not like

او که هر چیزی دلش می خواست گفت

بشنود آنچه نمی خواهد شنفت.

Det er ei Börneværk naar Kiærling dandser

It is no child’s play when an old woman dances

چو یک پیرزن گرم قر دادنی است

چنین صحنه ای بچه بازی که نیست.

Det er en ringe Aarsag, hvorfor Ulven æder Faaret

It needs but slight provocation to make the wolf devour the lamb

به یک بهانۀ پوچ و دلیل مختصری

نیاز هست که تا گرگ بره را بدرد.

Det er godt at raade naar Lykken er med

It is easy to manage when fortune favours

هر زمان بخت کسی خندان است

کردن هر عملی آسان است.

Det er godt at være tfri af en andens Pung

It is easy to be generous out of another man’s purse

خرج اگر از جیب فردی دیگر است

دست و دلبازی بسی آسان تر است.

Det er ingen liden Skalk der kiender en stor

He is no small knave who knows a great one

نابکار کوچکی آن مرد نیست

کو بداند نابکار گنده کیست.

Eet Haar efter andet, gjör Bonden skaldet

Hair by hair, and the head gets bald

یه دونه مو، یه دونه مو

کچل شده سر عمو.

En andens Hest og egen Svöbe, kan meget taale

Another man’s horse and your own whip can do a great deal

اسب مردی دیگر و شلاق تو

کارهای باشکوهی می کنند.

End vinder folsk Mand förste Leg

A fool only wins the first game

کسی که یه هالوی خنگ و خره

فقط بازی اولو می بره.

Enhver Tosse mener, han er klog nok

Every fool thinks he is clever enough

هر تهی مغز ببو پیش خودش پندارد

خرد و هوش به اندازۀ کافی دارد.

En Skalk kan vel skiules under en Messesærk

There’s many a knave concealed under a surplice

یک عالمه رذل ناکس گند

در زیر عبای خود نهان اند.

Fagre Ord fryde en Daare, og stundom fuldvis en Mand

Fair words please the fool, and sometimes the wise

حرف های دلفریب و دلپسند

مایۀ خرسندی نابخردان

همچنین گاهی خردمندان شوند.

For meget og for lidt fordærver alting

Too little and too much spoils everything

خیلی کم و خیلی زیاد

هرچیز را بر باد داد.

“Fy dig an, saa sort du er!” sagde Gryden til Leerpotten

”Fie upon thee, how black thou art!” said the kettle to the saucepan

اَه اَه، که چه سان سیاه هستی

کتری به کماجدان چنین گفت.

Gien ei af dig det, der ei löber paa dig

Drive not away what never came near you

هیچ هنگام نران از بر خود

آنچه هرگز به تو نزدیک نشد.

Giev Mand giör sig ikke til Hund for et Beens Skyld

An honest man does not make himself a dog for the sake of a bone

هیچ انسان شریفی در جهان

سگ نخواهد شد به عشق استخوان.

Giver Gud ei Skiepper fulde, saa giver han Skeer fulde

If God give not bushelfuls, he gives spoonfuls

وقتی خداوند صمد

پیمانه پیمانه نداد

قاشق به قاشق می دهد.

Godt er at sidde ved Styret i stille Veir

It is easy to sit at the helm in fine weather

نشستن پشت سکان هست آسان

زمانی که نباشد باد و بوران.

Hest skal gaae til Krybben, ikke Krybben til Hest

The horse must go to the manger, and not the manger to the horse

اسب باید سوی آخور برود

نه که آخور برود جانب اسب.

Hielp dig selv da hielper dig Gud

Help yourself, and God will help you

به خودت خیز و کمک کن ای مرد

و خدا هم کمکت خواهد کرد.

Hielp er god, saa nær som i Grödfadet

Help is good everywhere, except in the porridge-bowl

کمک اندر همه جا مطلوب است

به جز البته سر کاسۀ آش.

Hvo der haver en hvid Hest og deilig Kone, er sjelden uden Sorg

He who has a white horse and a fair wife is seldom without trouble

هر کسی اسب سفید و زن زیبا دارد

دردسر از همه سو بر سر او می بارد.

Lög og Rög og en ond Qvinde komme god Mands Öine til at rinde

Onions, smoke, and a shrew, make a good man’s eyes water

پیاز و دود و عیالی سلیطه و بدجنس

دو چشم مرد نکو را به اشک بنشانند.

Mange kysser Barnet for Ammens Skyld

Many kiss the child for the nurse’s sake

بسا آنان که کودک را به ترفند

به عشق دایۀ کودک ببوسند.

Man fanger flere Fluer med en Draabe Honning end med en Tönde Ædike

More flies are caught with a drop of honey than with a barrel of vinegar

قطره ای شهد و عسل بیش تر از

بشکه ای سرکه مگس می گیرد.

Man tör ei ved at hænge Klokke paa Giekken, han ringer sig nok selv

There is no need to fasten a bell to a fool, he is sure to tell his own tale

بر گردن یک خنگ به زنگوله چه حاجت

او قصۀ خود را به تو البته بگوید.

Medens græsset groer döer Horsemoder

While the grass is growing the mare dies

تا زمان رسیدن علف است

مادیان از گرسنگی تلف است.

Naar Enden er god er alting godt

All’s well that ends well

هرچه آخرش خوب است

پای تا سرش خوب است.

Naar jeg har Penge i min Pung, da har jeg Mad i min Mund

When I have money in my purse, I have food in my mouth

توی جیبم پول تا دارم

در دهانم هم غذا دارم.

Naar Kat og Muus giör eet, har Bonden tabt

When cat and mouse agree, the farmer has no chance

اگر گربه و موش با هم بسازند

کشاورز بیچاره شانسی ندارد.

Naar Katten er borte, löbe Musene paa Bænken

When the cat’s away the mice will play

گربه وقتی که از این جا غایب است

موش ها مشغول بازی می شوند.

Naar Öllet gaaer ind, da gaaer Viddet ud

When the beer goes in the wits go out

آبجو وقتی که داخل می شود

عقل و هوش فرد بیرون می رود.

Naar Ræven prædiker for Gaasen, staaer hendes Hals i vove

When the fox preaches to the goose her neck is in danger

غاز را روبه اگر وعظ کند

گردن غاز یقین در خطر است.

Narren er andre Folk liig saa længe han tier

A fool is like other men as long as he is silent

تا دهان خنگ دارد چفت و بست

کاملاً مانند دیگر مردم است.

Ofte er Ulvesind under Faareskind

Wolves are often hidden under sheep’s clothing

گرگ ها زیر لباس گوسفند

غالب اوقات پنهان می شوند.

Ondt Öie skal intet Godt see

An evil eye can see no good

دیدگانی که بد و معیوب اند

عاجز از دیدن چیز خوب اند.

Ravnen synes altid at hendes Unger ere de hvideste

The raven always thinks that her young ones are the whitest

کلاغ توی دل خود چنین خیالی بست:

یقین سفیدترین جوجه ها از آن وی است.

Roes Ganten saa faaer du gavn af ham

Praise a fool, and you may make him useful

تحسین بکنید آدم اسکل را

تا چیز مفیدی بشود بهر شما.

Söde Ord fylde kun lidt i Sækken

Fair words won’t fill the sack

حرف های دلفریب و دلپسند

حاش لله گونی ای را پر کنند.

Vel begyndt er halv fuldendt

Well begun is half done

کار را خوب اگر شروع کنی

گوییا نصف آن تمام شده.

Tre ere onde i Huus: Rög, Regn og en ond Qvinde

Smoke, rain, and a scolding wife, are three bad things in a house

دود و باران و زنی بدخلق و گند

توی یک خانه سه تا چیز بدند.

برگرفته از کتاب گلچین ضرب المثل های دانمارکی؛ گزینش و ترجمه: مهدی